Trong phần 1, Jet Li đã cho võ sinh Vovinam Việt Võ Đạo chúng ta biết  mục đích của võ thuật theo định nghĩa của anh trước tiên là phục vụ cho sự tồn tại. Sinh tồn luôn là vấn đề quan trọng hàng đầu của bất kỳ cá nhân hay tập thể nào đang sinh sống trên Trái Đất. Sau đây là phấn thứ 2 trong định nghĩa võ thuật của Jet Li:

Ở phần trước, tôi đã bày tỏ quan điểm của mình về mục đích cơ bản của võ thuật, lý do vì sao võ thuật liên tục biến đổi để thích ứng với nhu cầu phát triển của xã hội loài người. Tôi đã đề cập đến bốn mục tiêu khác nhau mà việc tập luyện võ thuật nhắm tới trong xã hội ngày nay: Thi đấu Olympic, diễn viên đóng thế trong Phim/TV, tự vệ, và sức khoẻ.

Nhiều người, kể cả người hâm mộ (xin gọi là “fan” cho ngắn gọn – người dịch), đã đến hỏi tôi về việc họ nên tiến hành luyện tập võ thuật như thế nào để có thể đạt được một trong bốn mục tiêu trên. Trong bài viết này, dựa trên những kinh nghiệm bản thân, tôi sẽ cố gắng đưa ra một phương hướng chung mà theo đó mỗi cá nhân có thể theo đuổi tiến trình luyện tập võ thuật của mình. Đầu tiên và trên hết cần nhớ rằng, đây chỉ là đường hướng rất chung, và rằng mọi người thì khác nhau về thể hình, tuổi tác, cá tính và các khía cạch khác.

Trước hết, nhiều người hỏi tôi: võ thuật có yêu cầu về tuổi tác không? Liệu đã quá muộn đối với tôi để bắt đầu luyện tập? Câu trả lời nằm ở mục tiêu của mỗi người. Nếu ai đó mong muốn cải thiện sức khỏe hoặc tập vì ưa thích thì tuổi tác không thành vấn đề. Một nguời trên 70 tuổi vẫn có thể luyện tập võ thuật nếu như mục đích của anh ta là sức khoẻ.

Tuy nhiên, nếu một người mong muốn trở thành một vận động viên võ thuật chuyên nghiệp, tham gia các kỳ Olympic thì tôi khuyên là nên bắt đầu sớm nhất nếu có thể. Độ tuổi thích hợp là trước 13. Nếu để sau 15 tuổi mới bắt đầu luyện tập thì sẽ khá khó khăn (mặc dầu không hẳn là không thể) để đạt tới một trình độ nhất định (ý nói là đẳng cấp Olympic – người dịch).

Mục tiêu trở thành vận động viên đẳng cấp quốc tế có lẽ là mục tiêu khó khăn nhất để đạt được trong số bốn mục tiêu trên. Thậm trí để trỡ thành diễn viên đóng thế trên phim còn dễ hơn nhiều. Ngưòi ta có thể bắt đầu (luyện đóng thế) sau tuổi 18 và vẫn làm ngon nghề này sau 3 năm luyện tập.

Một câu hỏi khác thường gặp là: tôi nên luyện bao nhiêu giờ mỗi ngày? Cũng như vậy, yếu tố quan trọng nhất cần kể đến là mục tiêu của bản thân. Nếu một người muốn thành vận động viên võ thuật thì cần luyện tập tương đối căng. Lấy ví dụ, đội tuyển võ thuật Bắc Kinh luyện trung bình khoảng 5-8 giờ mỗi ngày.

Mặt khác, những ai luyện tập võ thuật vì mục đích sức khoẻ thì không cần thiết luyện nhiều như những người phấn đấu đạt thành tích quốc tế. Độ tuổi và tình trạng sức khoẻ cũng đóng vai trò quyết định trong việc xác định lượng thời gian phù hợp cho một ngày luyện tập hiệu quả. Ví dụ, hai giờ tập võ thuật mỗi ngày có thể là phù hợp đối với một thiếu niên khoẻ mạnh, trong khi một người trên 70 có lẽ đạt hiệu quả hơn với một lịch tập bớt căng thẳng hơn.

Làm diễn viên đóng thế trong ngành kinh doanh phim ảnh yêu cầu một kiểu tập luyện khác với kiểu vẫn được dạy bởi các huấn luyện viên võ thuật (theo cách nói của các cụ là “võ sư” – người dịch). Máy quay chỉ chụp những góc nhất định trong chuỗi hành động. Đối với một diễn viên, chỉ khuôn mặt anh ta được thấy tại thời điểm nhất định. Đối với người đóng thế, chỉ có tay chân hoặc phần nhất cơ thể nhất định là được ghi hình trong các cảnh hành động. Do vậy, khái niệm vận động toàn thân vẫn thường được chú trọng trong võ thuật cổ truyền có lẽ không đóng vai trò chủ chốt trong quá trình quay phim như người ta vẫn tưởng. Điều quan trọng nhất đối với một người đóng thế là kinh nghiệm của anh ta với góc máy quay.

Một vài người ngại tham gia vào nghề đóng thế vì các rủi do chấn thương hoặc tử vong. Ngành kinh doanh đóng thế của Hollywood, từ những gì tôi thấy, nói chung là có trang bị bảo vệ tốt và tương đối an toàn. Tử vong là hiếm trong mọi trường hợp, mặc dù khả năng dạn gẵy xương hay chấn thương cơ bắp là vẫn có.

Ở Hollywood, ngành đóng thế được chuyên môn hoá hơn nhiều so với ở Hong Kong. Điều này có nghĩa gì? Trong các phim hành động, có nhiều loại diễn viên đóng thế được sử dụng, từ nhảy lầu, lái xe tới đánh đấm. Mỗi kiểu đóng thế được thực hiện bởi một người đã được đào tạo chuyên cho việc đó. Ví dụ, người nhảy từ vách đá thường không phải là người đánh nhau với côn đồ hay người nhảy qua lửa.

Trong khi đó ở Hong Kong, người đóng thế thường được giao thực hiện nhiều kiểu đóng thế khác nhau. Một người đóng thế ở Hong Kong không chỉ cần biết võ thuật, anh ta cần phải biết đối mặt với lửa, lặn dưới nước, trính diễn nhào lộn và nhiều thứ khác.

Đâu là cách tốt nhất để một diễn viên đóng thế bảo vệ bản thân khỏi các nguy cơ rủi ro? Lời khuyên của tôi là hãy tìm một thầy giỏi. Một thầy giỏi sẽ biết kiểu luyện tập nào là phù hợp nhất trong các điều kiện của một đoạn phim. Tiếc là, thầy dạy đóng thế không phổ biến (và do đó khó tìm) như huấn luyện viên võ thuật thông thường. Kiên nhẫn tìm một người hướng dẫn như ý muốn cũng chẳng ích gì, và trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng không nên bám mãi lấy một ông thầy hạng hai (ý nói là thầy vớ vẩn – người dịch). Tương tự đối với việc luyện tập võ thuật nói chung.

Cuối cùng là bàn về tự vệ. Kiến thức và kinh nghiệm của tôi trong lĩnh vực này là hạn chế, vì việc luyện tập võ thuật của tôi tập trung vào ba khía cạnh kia. Tôi không thể đưa ra ý kiến cụ thể nào về vấn đề này. Tiến trình luyện tập, một lần nữa, cần phải phù hợp với thể chất của từng cá nhân. Không có một kỹ thật hoàn toàn hoàn hảo cho bất cứ ai trong việc tự vệ.

Tình huống luôn đa dạng. Thật khó để nói trong tình thế nào việc dùng võ công đánh người là thích hợp. Dĩ nhiên, nói chung, tránh va chạm và cầu viện đến nhà chức trách luôn là cách tốt nhất để đối phó với tình huống nguy hiểm. Nếu một tên cướp chĩa súng vào bạn và muốn cướp tiền thì đưa hắn tiền vẫn tốt hơn là mạo hiểm mạng sống. Một khẩu súng trong tích tắc hạ gục cả năm trời luyện võ công. Như tôi đã nói nhiều lần, cần phải phân biệt giữa phim ảnh và thực tế. Anh hùng trong phim có thể đánh bay súng của đối thủ và cứu mình nhưng trong cuộc sống thực chắc không như thế.

(Theo Thaicucquyen.com)